ویکی شیعه:فارسی‌نویسی
برخی تفاوت‌های چینش صفحه‌کلید فارسی در استاندارد ملی ایران با صفحه‌کلید فارسی مایکروسافت پیش از صفحه‌کلید استاندارد ویندوز ۸:
- اعداد را می‌توانید به درستی فارسی بنویسید. (۱۲۳۴۵۶۷۸۹۰)
- «⇧ Shift و Space» برابر با فاصله مجازی است. (مثل: نیم‌بها)
- «⇧ Shift و -» دیگر با زیرخط (Underline) تفاوت دارد و کشش فاصله‌است. (مثل: نـــــــــــــــــــیم‌بها)
- «ی» و «ک» فارسی هستند. (بدون دو نقطه در زیر «ی» و بدون همزه روی «ک».)
- «پ» روی کلید M قرار دارد.
- «ژ» روی «⇧ Shift و C» قرار دارد.
- «ویرگول» روی «⇧ Shift و 7» قرار دارد.
- حرکت‌ها، تشدید و تنوین‌ها نیز به وسیلهٔ کلیدهای ترکیبی «⇧ Shift و Q..U» قابل دسترسی است.
- «ئ» روی «⇧ Shift و S» است.
- «ء» روی «⇧ Shift و M» است.
- «أ» روی «⇧ Shift و G» است.
- (همزهٔ کوچک) روی «⇧ Shift و N» است.
- و ...
صفحه‌کلید استاندارد فارسی را از دریافت کنید و «زیپش» را باز کنید و محتویاتش را جایی ذخیره کنید. به محل ذخیره بروید و روی setup.exe دوکلیک کنید و مراحل نصب را انجام دهید.
تصحیح صفحه‌کلید فارسی مطابق با استاندارد ملی ایران در ویندوز
اگر اعداد هنگام نوشتن فارسی به صورت انگلیسی نوشته می‌شوند، اگر نیاز به جداکردن اجزای یک کلمهٔ چندبخشی بدون ایجاد فاصله دارید (همان ترکیب ⇧ Shift و Space)، اگر می‌خواهید دو نقطه زیر حرف «ی» حذف شود و «ی» فارسی بنویسید و ... در یک کلام چینش صفحه‌کلید خود را مطابق با استاندارد ملی ایران مطابق کنید.
اگر از ویندوز ۸ به بالا استفاده می‌کنید امکان نصب صفحه‌کلید استاندارد درون سیستم‌عامل وجود دارد (البته دکمه‌های ترکیبی به کمک Right Alt بر خلاف استاندارد صفحه‌کلید فارسی در صفحه‌کلید استاندارد فارسی ویندوز ۸ و ۸٫۱ قابل استفاده نیست که با نصب برنامهٔ معرفی‌شده در ادامه قابل استفاده خواهد بود).
برای نصب صفحه‌کلید استاندارد فارسی را دریافت و از درونش با دوکلیلک روی setup.exe نصبش کنید.
نکته: نام صفحه‌کلید قدیمی غیراستاندارد ویندوز "Persian" و نام صفحه‌کلید جدید "Iranian Standard Persian" است. توصیه می‌شود صفحه‌کلید غیراستاندارد را حذف کنید و دیگر از آن استفاده نکنید. همچنین از این به بعد باید از Left Alt+⇧ Shift برای تبدیل صفحه‌کلید بین زبان‌ها استفاده کنید. در ویندوز ۸ به بالا از ⊞ Win+Space نیز می‌توان برای تغییر بین زبان‌های استفاده کرد.
فاصلهٔ مجازی یا نیم‌فاصله
در صورتی که صفحه‌کلید استاندارد را نصب داشته باشید به کمک کلیدهای ترکیبی ⇧ Shift و Space می‌توانید فاصلهٔ مجازی را وارد نمایید.
در صفحه‌کلید غیر استاندارد ویندوز می‌توانید برای واردکردن فاصلهٔ مجازی از زدن هم‌زمان کلیدهای Ctrl+⇧ Shift+2 یا از Alt+0152 استفاده کنید (باید از کلیدهای ماشین‌حسابی صفحه‌کلید موسوم به Number KeyPad که معمولاً در سمت راست صفحه‌کلید قرار دارد استفاده کنید و در حالی که Alt را نگه‌داشته‌اید اعداد را به ترتیب وارد کنید).
تاریخچه
در ایران، طرز قرار گرفتن معیار حروف و علائم زبان فارسی بر روی صفحه‌کلید رایانه نخستین بار در سال ۱۳۶۷ تهیه گردید و بر اساس پیشنهادهای رسیده و بررسی کمیسیون فنی کامپیوتر مورد تجدیدنظر قرار گرفت و در سومین جلسهٔ کمیتهٔ ملی استاندارد کامپیوتر ایران در سال ۷۳ تصویب شد و به‌عنوان استاندارد رسمی ایران منتشر گردید.
اگر از سیستم عامل ویندوز استفاده می‌کنید؛ احتمالاً صفحه‌کلیدی که شما از آن استفاده می‌کنید، همان صفحه‌کلیدی است که شرکت «مایکروسافت» برای ویندوز طراحی کرده‌است و شما نیز از روی اجبار از آن استفاده می‌کنید، و به دلیل فراگیری سیستم عامل ویندوز، آن صفحه‌کلید فارسی نیز برای شما یک عادت شده‌است.
چینش صفحه‌کلید فارسی در ویندوزهای قبل از ویندوز ۸، با متفاوت است. این در حالی است که در توزیع‌های «گنو/لینوکس» این استاندارد صفحه‌کلید را به صورت پیش‌فرض پیاده‌سازی کرده‌اند.
با فشردن Ctrl+M در ویکی‌شیعه فارسی می‌توانید از صفحه‌کلید استاندارد مجازی استفاده کنید که حتی در صورتی که صفحه‌کلید را در حالت انگلیسی قرار داده باشید و صفحه‌کلید فارسی نداشته باشید می‌توانید فارسی بنویسید.
صفحه‌کلید در گنو/لینوکس
در گنو/لینوکس از صفحه‌کلید استاندارد ملی فارسی ایران استفاده می‌شود. باید توجه داشت که در لینوکس محیط‌های رومیزی مختلفی وجود دارد و تنظیم صفحه‌کلید برای محیط‌های مختلف متفاوت است:
گنوم
نیازی به دسترسی ریشه نیست، کافی است یکی از کاربران عادی باشید تا بتوانید صفحه‌کلید فارسی را برای گنوم نصب کنید.
- به System سپس Preferences و Keyboard بروید.
- زبانهٔ Layout را انتخاب کنید.
- دکمهٔ Add را بفشارید و صفحه‌کلید را انتخاب کنید.
- به طور پیش‌فرض برای تغییر صفحه‌کلید باید دو دکمهٔ Right Alt+Left Alt را هم‌زمان فشرد. با رفتن به زبانهٔ Layout Options می‌توانید این تنظیمات را تغییر دهید.
اوبونتو
به کمک می‌توانید در اوبونتو فارسی بنویسید.
کی‌دی‌ای
- به Control Center بروید. (از طریق منوی اصلی (K Menu) یا با فشردن Alt+F2 پنجرهٔ Run ظاهر می‌شود و می‌توانید دستور
kcontrolرا وارد کنید.) - به Regional & Accessibility سپس Keyboard Layout بروید.
- با فعال کردن Keyboard Layouts می‌توانید زبان فارسی (Iran) را به فهرست اضافه کنید.
- با کلیک بر روی پرچم کشوری که صفحه‌کلید آن فعال است می‌توانید صفحه‌کلید را عوض کنید.
- می‌توانید در Regional & Accessibility در زیر بخش Keyboard Shortcuts؛ در بخش Swtich to Next Keyboard Layout دکمهٔ تعویض صفحه‌کلید را نیز تغییر دهید.
متشرک، تمام محیط‌های X
خط فرمان
setxkbmap -rules evdev -layout "us,ir" -option "grp:alt_shift_toggle"
با اجرای این دستور صفحه‌کلیدهای انگلیسی (آمریکا) و فارسی (ایران) فعال خواهند شد که با کلید Left Alt+⇧ Shift حالت زبان‌ها را می‌توان تغییر داد. می‌توان این کد را به صورتی قرار داد که بعد از آمدن X اجرا شود.
تنظیمات X
در محیط‌های رومیزی که امکان فعال‌سازی صفحه‌کلید از طریق واسط گرافیکی وجود ندارد یا به هر دلیلی نمی‌خواهید از آن استفاده کنید، باید پروندهٔ تنظیمات را دستی تغییر دهید. برای فعال‌سازی با سطح دسترسی root تغییرات زیر را انجام دهید.
با ویرایشگر مورد علاقهٔ خود /etc/X11/xorg.conf.d/10-evdev.conf را برای ویرایش باز کنید. البته ممکن است evdev.conf شما با عدد دیگری همراه باشد، برای اطمینان از دستور locate evdev.conf استفاده کرده و سپس پرونده‌ای که پیدا می‌شود، را تغییر دهید.
Section "InputClass"
Identifier "evdev keyboard catchall"
MatchIsKeyboard "on"
MatchDevicePath "/dev/input/event*"
Driver "evdev"
Option "XkbLayout" "us,ir"
Option "XKbOptions" "grp:alt_shift_toggle"
EndSection
بعد از آن با کمک دو دکمهٔ Left Alt+⇧ Shift می‌توانید زبان نوشتاری خود را به فارسی و انگلیسی تغییر دهید. در این صورت نیازی به setxkbmap ندارید.
در پایان پرونده را ذخیره کرده و سیستم را از نو راه‌اندازی کنید.
صفحه‌کلید فارسی در مکینتاش
پشتیبانی کامل زبان فارسی در سیستم‌عامل مک‌اواس ۱۰ وجود دارد. برای فعال‌کردن صفحه‌کلید فارسی:
- در منوی اپل، گزینهٔ
System Preferencesرا انتخاب کنید. - گزینهٔ
Language & Textرا، که با نماد پرچم سازمان ملل مشخص شده، از سطر اول انتخاب کنید. - سربرگ چهارم
(Input Sources)را کلیک کنید. - در لیست زبان‌ها، چند گزینه برای فارسی وجود دارند که با نقش پرچم ایران مشخص شده‌اند. صفحه‌کلید
Persian ISIRI 2901که با پرچم ایران مشخص شده‌است را انتخاب کنید. - در سمت راست لیست زبان‌ها، روی گزینهٔ
Show input menu in menubarکلیک کنید. زبان فارسی اکنون از طریق منوی بالای صفحه (سمت راست) قابل انتخاب است.
صفحه‌کلید مجازی
پروژه‌ای متن‌باز است که امکان فارسی‌نویسی را با زدن Ctrl+M در ویکی‌شیعه فارسی فراهم کرده‌است.
همچنین می‌توان از این افزونه‌های یا ساخته‌شده توسط پروژهٔ jquery.ime یا برای فارسی‌نویسی خارج از ویکی‌شیعه فارسی استفاده نمود.